Zastanawialiście się kiedyś co popycha ludzi do okrucieństwa? Co siedziało w głowie Hitlera czy innego dyktatora czy ludobójcy? Jak można było tak ślepo wierzyc i wykonywac rozkazy, jak można było byc strażnikiem w obozie koncentracyjnym?
Gdyby nas zapytano czy bylibyśmy w stanie wyrządzic komuś krzywdę, zdecydowana większośc z nas odpowiedziałaby, że oczywiście, że nie. Nie moglibyście bardziej się mylic. Otóż film jaki dziś obejrzałam pomógł mi odpowiedziec na powyższe pytania i rzucił na nie nowe światło. I sprawił, że zwątpiłam we własną odpowiedź i przekonanie, że też nikogo bym nie skrzywdziła.
Film "Pięc kroków do tyranii" ilustruje kilka eksperymentów psychologicznych i faktyczne wydarzenia, które udowadniają ich przerażającą słusznośc. Nie wiem czy kojarzycie eksperymenty profesora Zimbardo i Milgrama z lat sześciesiątych, które powtórzone dziś przyniosły ten sam skutek. Pierwszy miał na celu sprawdzenie jak bardzo jesteśmy w stanie wczuc się w przypisane nam role i czynic zło. Drugi z kolei miał wykazac jak jesteśmy skłonni do czynienia zła, gdy jesteśmy pod wpływem silnego autorytetu. Jak słusznie zauważa jedna z pań psycholog w tym filmie:
"Jeśli w naszym umyśle zdecydujesz, że pewna grupa ludzi nie zasługuje na szacunek i godnośc, którym cieszy się reszta ludzi, to nie przyznajesz im, tych samych praw, co innym"
To też ma na celu propaganda podczas każdej wojny. Umniejszanie wartości Żydom, lub też jak drastycznie ukazano w tym filmie plemieniu Tutsi w Rwandzie. Zwykłe radio popierające Hutu namawiało mieszkańców do pozbycia się Tutsi, skutkiem było zamordowanie ok. 800 tysięcy ludzi z plemienia Tutsi i wahających się Hutu. Zwykłe radio.
Pięc kroków do tyranii według autorów tego dokumentu to:
1. "My" i "Oni" czyli łatwośc z jaką ludzią dzielą innych na lepszych i gorszych.
2. "Stosuj się do rozkazów" łatwośc z jaką ulegamy innym.
3. "Dehumanizacja wroga"
4. "Postaw się" lub "Powstrzymaj się" przyjmowanie roli obserwatora lub opozycjonisty. Niestety częściej to pierwsze.
5. "Wymordowac".
Zaszokowało mnie to z jaką łątwością każdy z nas może skrzywdzic drugiego, gdy znajdziemy się w sytuacji, które wymienione są w tym filmie.
Film zaczyna się od eksperymentu sprzed 30 lat traktującego o dyskryminacji.
Przypomniał mi też o wielu okrutnych wydarzeniach z historii, o których na co dzień zapominamy. O ataku bombowym jaki jeden mężczyzna przeprowadził wiosną 1999r. w w londyńskiej dzielnicy zamieszkałej przez Czarnoskórych i Azjatów, a następnie w dzielnicę Soho zamieszkałą i przyjazną homoseksualistom. Jeden człowiek. Izrael, Rwada, Birma. Dziś Irak, Guantanamo. Gdyby tak we mnie ktoś wymierzył celownik za to, że jestem lesbijką? Bo nie oszukujmy się, homofobia jest żywa i ma się świetnie. Mam to szczęście, że na ulicach rzadko spotykałam się z jej przejawami. Faceci zazwyczaj mówią, że chcą się przyłączyc. Kobiety podejdą i pogratulują odwagi i podziwiają otwartośc. Dorośli udają, że nie widzą. Najbardziej okrutne są dzieci. Najwięcej przykrości doświadczyłam od dzieci na ulicach. Były gotowe na nie tylko przemoc słowną, ale i fizyczną. Dlaczego? Psychologia tłumu. Jeden podpuści drugiego i tak zaczyna się łańcuch zniszczenia.
Zapominamy. Gdy słyszymy o kolejnym zamachowcy samobójcy już nas to nie rusza. Przepraszam, coraz rzadziej słyszymy, widzimy małym druczkiem na pasku wiadomości. Ostatnio w wiadomościach widziałam jedną z durniejszych "sensacji". Mianowicie w USA okradziono harcerkę sprzedającą ciasteczka. Ludzie jej współczujący ofiarowali jej łącznie 1000 dolarów. Ludzie giną każdego dnia, są opresjonowani, nie mają wolności słowa, ale harcerka została okradziona z ciastek. Groteska. Chyba, że miało to ukazac jak totalnie zniszczeni jesteśmy, że już nawet harceka z ciasteczkami nie może czuc się bezpiecznie.
Zapominamy, stajemy się obojętni. Dlaczego? Bo staliśmy się obserwatorami. A właściwie, nigdy nie staliśmy się opozycjonistami. I ja sama też do tej grupy należę. W dni takie jak dziś? się tego wstydzę.
Film można obejrzec w całości na youtube z polskimi napisami. Szalenie ciekawy. Polecam:
http://www.youtube.com/watch?v=3d8QmJ9dZ0c
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz